Ömer Maden

Okulların açılmasına az bir zaman kala, kırtasiye sektörü de hareketlendi. Kokulu silgiler, birbirinden ilginç kalemler ve rengarenk kırtasiye malzemeleri…

Her okul döneminde çocukların okul stresini çoğu zaman eğlenceye dönüştüren bu kırtasiye ürünleri, aslında çocukların sağlığını bozabilen çok ciddi tehlikeler içeriyor. Piyasaya çeşitli şekillerde giren ve özellikle de Uzakdoğu kökenli olan ucuz ve kalitesiz boya, oyun hamuru, kokulu silgi gibi kırtasiye malzemeleri, abartılmış “albeni” özellikleri nedeniyle bilinçsizce tüketilmektedir. Gıdalarının konduğu plastik çantalar ve suluklar da eğer kalitesiz ise bu anlamda risk taşımaktadır. Okul öncesi ve ilköğretim çağındaki çocuklar, kullandıkları kırtasiye malzemelerini kontrolsüzce ağızlarına götürebilmekte, kullandıktan sonra ellerini ağızlarına veya gözlerine sürebilmektedir.

Son derece toksik etkileri olduğu bilinmesine karşın, aşırı dozda bu kimyasallara (fitalatlar, azor, kanserojen, alerjen boya maddeleri, ağır metaller, formaldehit) maruz kalmanın sonuçları da üzücü olabilir. Bünyesi hassas bazı çocuklarda deride döküntü tarzında alerjik reaksiyonlar gelişebilir ve solunum sıkıntısı oluşabilir. Şüphelenilen bu ürünün  uzaklaştırması sonucu bulgular ortadan kaybolmaktadır. Özellikle azor boya maddelerinin bu ürünlerde kullanılması sonucu kansorejen etkiler ortaya çıkabilir. Bu tür boyalar suda kolayca çözüldüğü için terlemiş bir elle bile tutulduğunda kolayca ele geçer. Bebek veya çocuk bu oyuncakları ağzına götürdüğünde, boyalar da bir şekilde vücuduna geçmiş olur. Vücuda giren bu maddelerin zararlı etkilerinin ortadan kaldırılması karaciğerde olur ve ardından idrarla süzülerek atılır. Eğer yeterli atılım gerçekleşemezse, vücutta birikimi söz konusu olacaktır. Kokulu kırtasiye ürünlerini koklamak, çocuklarda koklamaya dayalı bağımlılıkları pekiştirebilir. Kokunun gün boyu sindiği kalem kutusunu keyifle koklayan çocuklar görülmektedir. Söz konusu maddelerin kanserojen etkisi uzun dönemde ortaya çıkabildiğinden, hayvansal deneylerde, özellikle mesane kanseri gelişiminde azor boyar türevlerini etkili olduğu bilinmektedir.

Kırtasiye malzemesi alırken mutlaka TSE damgalı ve yaş grubuna uygun ürünler tercih edilmelidir.

Konu ile ilgili olarak Sağlık Bakanlığından yapılan açıklmaya göre, Ağustos ve eylül aylarında özellikle kırtasiye ve okul malzemesi satan işyerlerine yönelik denetimlere ağırlık verilmesi konusunda da 81 il valiliği’ne talimat verildiği belirtildi.

Bu konuda velilerin bilinçli olması önem arzetmektedir. Vahşi doğadaki zehirli hayvanların dış görünüşlerinin çok çekici olması gibi kırtasiye malzemelerindeki çekiciliğinin de arkasında bir tehlikenin olduğunu unutmayalım… Kırtasiye malzemesinin dış görünüşüne aldanmadan, hedeflerimize öncelik verelim… Kırtasiye malzemesinin seçiminde kararı tek tarflı olarak asla çocuğa bırakmadan onlara rehberlik edelim…