Ali Özdemir

Zor günler için, araba, ev vb. almak için bir kenarda tuttuğumuz tasarruflarımızı nerede değerlendirebileceğimiz üzerine bir kaç söz etmek istiyorum.

1. Faiz

Bankaların paraya verdiği yıllık faiz miktarı net olarak yüzde 5-7 arasına düştü. Yıllık enflasyonun yüzde 8-9 olduğu bir ülkede banka faizinden kazanç elde etmek imkansız hale gelmiştir.

2. Altın

Daha önceki yazılarımda da belirttiğim gibi altına verdiğimiz para ölü yatırımdır. Türkiye her yıl ortalama 25 milyar dolarlık altın ithal etmektedir. Altın fiyatlarını çoğu ABD'de bulunan büyük yatırım fonlarının ağaları belirlemektedir. Musevi kökenli bu karteller önce altın fiyatlarını alımlar yaparak yükseltiyorlar. Kontrol ettikleri TV ve gazeteleri kullanarak gariban halkın çok altın almasını sağlıyorlar. Fiyatlar istedikleri seviyeye geldiği zaman ise altın portföylerini boşaltıp kenara çekiliyorlar.

Altına verilen paralar asla yatırıma, sanayileşmeye, üretime katkı yapmaz. Finans sisteminin olmadığı 100-200 yıl öncesine kadar altın önemli bir tasarruf aracıydı. Ancak günümüzde bu özelliğini yitirmiştir.

2013 yılında altın reel kazanç sağlamayacaktır.

3. Foreks piyasası

24 saat açık olan bu piyasa dolandırıcılığa, iflasa, batırmaya açık kapılar ihtiva etmektedir. Ekonomi bilgisi olmayan, sürekli piyasayı takip edecek zamanı bulunmayan kişilerin bu piyasadan uzak durmasını öneriyorum.

4. Döviz

Halkımızın büyük bir kesimi on yıllardır faiz haram diyerek parasını dövize (Dolar, Euro vb.) yatırmaktadır. Yabancının parasını alıp evde tutmak onların zengin olmasından, banknotlarının değer kazanmasından başka hiç bir işe yaramaz.

Her eve 100 bin Dolar para koysak bir tek fabrikamız, hayvanımız olmaz. Yani parayla para alıp saklamak akılcı değildir.

5. Borsa

İstanbul Borsasında (BİST) 400 dolayında şirketin hisse (ortaklık) senedi alınıp satılmaktadır. Hisse senedi alım satımı yapabilmek için herhangi bir bankada ya da aracı kurumda yatırım hesabı açmak yeterli olmaktadır.

Hisse senetleri aracı kuruluşların seans salonlarına gidilerek ya da internette yer alan web sitesi üzerinden alınıp satılabilmektedir.

1989 yılından beri borsadan hisse senedi alıp satan bir kişi olarak önerim şudur: Zarar etmek, batmak istemiyorsanız en büyük 30 ya da 50 şirketin hisse senetlerinin dışında kalanlara paranızı vermeyiniz.

Amatör, çok vakti olmayan kişilerin aşırı oynak, derinliği olmayan, spekülatif hisseleri takip etmesi mümkün değildir

Diyelim ki elinizde 100.000 TL paranız olsun. Bu parayı 10-30 farklı sağlam şirketin hisse senetlerine yatırınız. Hisse senetlerini bir ev, arsa, araba gibi düşününüz. Alım yaptıktan 1-3-6-9-12 ay sonra kazanç durumlarınıza bakınız. Yeterli kazanca ulaştığınızda satış yapabilirsiniz.

6. A ve B tipi yatırım fonları

Borsadan anlamıyorum. Zamanım yok. Takip edemem diyorsanız paranızı güçlü bankaların A ya da B tipi yatırım fonlarına bağlayınız.

B tipi fonların içinde "altın, döviz, repo, faiz" gibi enstrümanlar bulunur. Bunlar son 20 yıldır enflasyondan ve banka faizinden daha yüksek getiri sunmaktadır.

A tipi fonların içinde ise çeşitli firmaların hisse senetleri vardır. Bu fonlar son 20 yılda tüm diğer yatırım araçlarından daha fazla getiri sağlamıştır.

Risk almamak için bir tek fona yatırım yapmayınız. 100 bin TL'niz varsa bunu 5-10 farklı A ve B tipi fona bağlayınız derim.

7. Bireysel emeklilik fonları

Son 5 yıldır epey yaygınlaşan bireysel emeklilik fonlarını kişisel olarak pek karlı görmüyorum. Bu fonları yönetenler risk almamak için düşük getirili araçlara (faiz, döviz, bono, tahvil, altın) para yatırmaktadırlar.

8. Devlet iç borçlanma senetleri

Bu kağıtların banka faizinden bir farkı yoktur.