Ziya Alp

BELEDİYELERDE GEÇİCİ GÖREVLENDİRİLEN BAŞKAN YARDIMCILARI VE MÜDÜRLER BİR YIL İÇİNDE ALTI AYDAN FAZLA ÇALIŞABİLİR Mİ?

Bu yazıda özellikle geçici süreli olarak görevlendirilen kamu personelinin görev süresine yönelik bir değerlendirme yapacak; bunu yaparken de, sizleri mevzuataboğmamaya, mümkün mertebe dikkat edeceğim.

“Torba yasa” olarak da bilinen 6111 sayılı yasa ile bir çok kanunda önemli değişiklikler yapıldı. Bu şekilde değişime uğrayan kanunlardan birisi de kamu çalışanlarını yakından ilgilendiren 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’dur. 

Bilindiği üzere; il ve ilçe belediyelerinin büyük bir bölümünde, yeterli sayıda niteliklipersonel bulmakta büyük zorluklar yaşanmaktadır. Bu sebeple, kadrosu diğer kamu kurumlarında bulunan nitelikli personelin, kendi görev alanıyla ilgili olarak ve rızası alınmak suretiyle geçici süreli olarak, özellikle belediye başkan yardımcılığı ve müdür kadrolarında istihdam edilmesi, bir personel politikası olarak uzunca bir zamandan beri uygulanagelmektedir.

Zira, had safhadaki kalifiye personel ihtiyacı ancak bu şekilde karşılanabilmektedir. Ama bu durum süreklilik kazanmaya başlamış ve yerel bazdaki personelin kalitesini arttıracak eğitim ve personel politikalarının köklü ve yapısal düzeydeki değişim ve dönüşümünün önündeki bir engele dönüşmüştür. Bu nedenledir ki; bu yazının konusunu oluşturan yasal değişiklik, bu soruna bir çözüm getirmek için yapılmış olabilir, diye düşünüyorum. Çünkü, adı üzerinde geçici süreli olarak görevlendirme uygulaması, fiili duruma baktığımızda amacından sapmış, süreklilik kazanmış ve bu durumdaki personelin sürekli istihdam edilmesinin bir aracı haline gelmiştir.

İşte bu personel politikasını derinden sarsacak bir değişiklik yapıldı, 6111 ile birlikte.

6111 sayılı yasanın 115’inci maddesiyle yeniden düzenlenen 657 sayılı yasanın GeçiciSüreli Görevlendirme başlıklı ek 8’inci maddesinin (d) bendine göre; bundan böyle geçici süreli görevlendirmeler bir yıl içinde altı ayı geçemeyecektir. Ayrıca, yurt dışında görevlendirilen güvenlik görevlileri için geçici görevlendirme süresi en çok iki yıl olacaktır. Ancak bu süre gerek görülmesi halinde dört yıla kadar uzatılabilecektir.Ayrıca; yine bu değişiklik kapsamında, memurun muvafakatına ve ek 8’inci maddede sayılan diğer şartlara gerek olmadan, kamu yararı ve hizmet gerekleri sebebiyle ihtiyaç duyulması hâlinde kurumlarınca, Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşü alınarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarında altı aya kadar geçici süreli olarakgörevlendirilebilecektir. Yani bir memur kendi rızası dışında da ihtiyaç duyulan bir kamu kurumunda (Devlet Personel Başkanlığı’nın da görüşü alınmak suretiyle) geçici süreli olarak başka bir kurumdagörevlendirilebilecektir.

Tekrar asıl konumuza dönecek olursak, (değişiklikten önceki) 657 sayılı kanununkaldırılan ek 9 uncu maddesine göre ise; geçici görevlendirme memurun rızası ile oluyor ve iki yılı geçemiyordu. Ek 8’inci maddede yapılan değişiklikle beraber bu iki yıllık sınırlama, bir yıl içinde altı ayı geçemez şeklinde yeniden düzenlendi ve01.01.2012’den itibaren yukarıda ifade edilen bazı durumlarda, memurun rızasının aranmasına gerek olmadığı hükmü getirildi.

Yani bundan böyle ilgili kamu personeli bir yıl içinde en fazla altı ay görevlendirilebilecek ve geri kalan zamanda ise tekrar asli kurumuna geri dönecektir. Eğer ilgili kamu personeli aynı yerde tekrar geçici süreli olarak çalıştırılmak isteniyorsabir sonraki yıl beklenecek ve tekrar bir altı aylık zaman için istihdam edilebilecek ve bu durum bir döngü halinde bu şekilde devam edip gidecek..

Ancak uygulamaya baktığımızda ise, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nün bu konuya ilişkin olarak eski düzenlemeyi esas alan çelişkili kararlar verdiği konusunda ciddibilgilerin olduğunu duyuyoruz..

Örneğin; Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü önce, bir ilçe belediyesinin yıl içindeki altı aylık geçici görevlendirme süresinin uzatılması talebini, yeni değişiklikler kapsamındauygun görmediği halde; neden sonra, aynı olaya ilişkin olarak ve yasal dayanakgöstermeksizin bahse konu süre uzatımına izin veriyor..!

Bu çelişkili durumun, özellikle İçişleri Bakanlığı nezdindeki müfettişler kanalıyla incelenmesi ve hatta bu hususa yönelik olarak Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından açıklayıcı ve genel bir düzenlemenin yapılması, hukuk devletinde bir zorunluluktur diye düşünüyorum..

Aksi takdirde bahse konu değişikliklerin bu yasaları uygulamakla görevli kamugörevlileri tarafından fiiliyatta uygulanmaması veya göz ardı edilmesi suretiyle,hükümetin siyasi iradesinin ve TBMM’nin yasama fonksiyonunun by-pass edilmesi durumu söz konusu olacaktır.

Eğer bu yeni düzenleme (bir yılda altı ay süreli geçici görevlendirme) yarar sağlamaktan daha çok zarar getirecekse; o halde yapılması gereken; mevcut düzenlemeleri görmezden gelmek suretiyle uygulamamak değil, yasaların değiştirilmesi yönünde girişimlerde bulunmaktır.

Bu noktada, Türkiye Belediyeler Birliği’ne de görev düşüyor tabi ki.. Eğer Birlik, bu düzenlemenin yerel idarelerin yönetilmesini güçleştireceğini düşünüyorsa, hükümet kanalıyla parlamentoda yeni bir düzenleme yapılması konusunda girişimlerdebulunmalıdır. Yok bu değişiklik, yararlı ve faydalı bir düzenleme ise, belediyerin bu duruma uyum sağlaması yönünde yapılacak çalışmalar bir an önce hayata geçirilmelidir.

Son olarak; özellikle belediyelerde görev yapan iç denetçilere de iş düşmektedir. Bu konunun danışmanlık faaliyeti kapsamında ayrıntılı bir şekilde araştırılarak üst yönetime bilgi verilmesi; hem iç denetime, hem görev yapılan kuruma, hem de hukuk devleti ilkesine, büyük yararlar sağlayacaktır.